Табыс, кіріс және пайда арасындағы айырмашылықтар

Әр компания өз пайдасын арттыруға, қаржылық деңгейін көтеруге және шығындарды оңтайландыруға бағытталған. Бизнес терминологиясында бірнеше ұқсас ұғымдарды жиі шатастырады – бұл табыс, таза пайда және кіріс. Бұл мақалада біз бәрін мүмкіндігінше қарапайым түсіндіруге тырысамыз:)

Осы ұғымдарды бір-бірімен салыстырмас бұрын, әр ұғымға бөлек-бөлек тоқтап өтейік: 

• Табыс деген не?

Табыс – бұл компанияның негізгі қызметтен қалыптасқанына немесе қалыптаспағанына қарамастан алатын барлық түсімдері. Мысалы, сіздің жеке кофеханаңыз бар, сіздің негізгі қызметіңіз – кофе сату және ол үшін ақша алу. Дегенмен, келушілер сізге  шайпұл қалдыра алады. Кофе саудасын түскен сома мен шайпұл, бұл – cіздің табыс. 

• Кіріс деген не? 

Кіріс – бұл қарапайым сөзбен айтқанда, негізгі қызметтен алынған қаржы. Кофехана мысалында, бұл жағдайда шайпұл кіріске кірмейді. Сіздің кофе сатылымыңыз кіріс болып саналады. Осылайша, кіріс пен табыстың негізгі айырмашылығы-негізгі қызметтен түсетін түсімдер мен қосымша түсімдердің қосындысы.Выручка – это простыми словами финансовые средства, полученные от основной деятельности. На примере с кофейней, в данном случае чаевые не входят в выручку. Выручкой считаются ваши продажи от кофе. Тем самым, основное отличие межде выручкой и доходом – это суммирование поступлений от основной деятельности и дополнительных поступлений. 

• Пайда деген не? 

Пайда қарапайым сөзбен айтқанда, кірістер минус шығындар. Яғни, бұл белгілі бір уақыт аралығында нақты тапқан ақшаңыздың нәтижесі,  демек жұмсалған шығындарды шегергенде шыққан сома. Пайда формуласы қарапайым: кірістер-шығынтар. Мысалы, сіз кофе саттыңыз, шайпұл алдыңыз – бұл табыс. Бірақ сонымен бірге сіз кофехана үшін бір айлық жалдау ақысын төледіңіз, азық-түлік сатып алдыңыз, коммуналдық шығындарды төледіңіз, қызметкерлерге жалақы бердіңіз-бұл сіздің шығындарыңыздың толық тізімі. Тиісінше, кіріс сомасынан барлық шығындардың жалпы жиынтық құнын шегергенде, сіз пайда табасыз.

Пайданың бірнеше түрі бар: жалпы, операциялық және таза. Таза пайда – бұл шығындармен қоса, салық шегерімдері.. Жалпы пайда салыққа дейінгі өндірістік шығындарды қоспағанда, сату сомасын білдіреді. Операциялық пайда – бұл өндірістік, әкімшілік және т. б. қоса алғанда, барлық шығындарды шегеруді ескере отырып, компанияның барлық түсімдері.

Енді әр ұғымға тоқталып, оларды бір-бірімен салыстырайық:

• Табыс vs. Кіріс

Табыс-табыс көздеріне қарамастан ұйымдағы барлық түсімдер. Кіріс-бұл негізгі қызметті жүзеге асыру нәтижесінде алынған түсімдер ғана.

• Табыс пен пайда айырмашылық

Компанияның қанша кірісі бар екенін түсінбестен, ұйымның пайдасын есептеу мүмкін емес. Табыс-бұл барлық түсімдер. Пайда-бұл шығындарды шегергендегі кіріс.

• Пайда мен кірістің айырмашылығы неде?

Кіріс тек компания өзінің кіріс көзінен алған қаражатты, яғни негізгі қызметті білдіреді, бұл ретте компания шығындары ескерілмейді. Ал пайда өзінің назарын кірістер мен шығыстар арасындағы айырмашылыққа аударады.

Табыс, пайда және кіріс – бұл бір-бірімен өте тығыз байланысты және ұйымдық қызметтің бір сегментін білдіретін үш ұғым, яғни қаржылық кірістерге қатысты барлық нәрсе. Бұл терминдерді оңай ажырату үшін кірістер барлық табыс міндеттерінің кең профилін, яғни компанияға түскен барлық ақшаның сомасын қамтитынын есте сақтаңыз. Кіріс тек негізгі қызметке қатысты міндеттерді алады, ал пайда барлық міндеттемелерді орындағаннан кейін қалған қаражаттың жалпы сомасын білдіреді. Құрылымды есеп жүргізу және осы ұғымдарды бір-бірінен ажырату мүмкіндігі сіздің бизнесіңіздің жұмысын тиімді ұйымдастыруға ықпал етеді.