Онлайн және офлайн сауда: сатып алушылардың айырмашылығы неде?Сізге тиімдісі қайсы? 

Технологиялардың қарқынды дамуы мен интернетті пайдалану, заманауи адам өмірінің бір бөлігі виртуалды әлемге ауыстырды. Жақындармен байланыста болу, оқу, қашықтан жұмыс істеу және шоппинг онлайн жасалатын болды. Онлайн и офлайн форматтар арасында нарықтағы бәсекелестігі анық сезіледі. Кәсіпкерлер үшін таңдау жасау қины, онлайн дүкен әлде қарапайым дүкен ашқан жөн бе? Бұл сұрақтардың жауабын осы мақалада табуға тырыстық 🙂 

Алдымен онлай және офлайн форматтар не екенін түсініп көрейік. Офлайн формат деген не? Офлайн сауда – бұл әлеуетті сатып алушылар келе алатын физикалық дүкеннің болуы, іс жүзінде өнімді сезіну, киіп көру, көру және сатып алу. Яғни, офнлайн сауда онлайн құралдарды пайдалануды шектемейді.Олар сондай-ақ әлеуметтік желілерде, маркетплейс арқылы өз брендтерін ілгерлетіп, клиенттерге жылдам қызмет көрсету үшін соңғы технологияларды қолданады. Дегенмен, басты ерекшелігі – “өнімді сезіну”, кеңесшімен тікелей сөйлесу мүмкіндігі. Көп жағдайда импульсивті сатып алулар офлайн сатылымда жүзеге асырылады, өйткені адам затты жай ғана көре алады және оған қажет болмаса да, оған “ғашық болады”.

Онлайн сауда – қызметті интернет кеңістігі шеңберінде жүзеге асырады. Яғни, олардың физикалық кеңістігі жоқ, бизнес өз клиенттеріне нақты уақыт режимінде қызмет көрсетеді және тауарды алдын ала қарап шығу мүмкіндігінсіз ұсынады. Онлайн сатудың ең кең таралған түрі – электрондық коммерцияның тауарлары мен қызметтері. Әлемнің қарқынды даму ырғағына, тұрақты iстер мен жұмыстарға байланысты адамдар өз уақытын үнемдеудi ойлайды. Ал бұндай жағдайда интернет-дүкендер керемет шешім. 

Интернет дүкен артықшылықтары  бірнеше факторы бар: 

• Әлемнің кез келген нүктесінен сауда жасау мүмкіндігі. Сіз тек өзіңіздің қалаңызбен немесе өңіріңізде ұсынылатын тауарлармен шектелмейсіз, сіз Еуропадан, Америкадан немесе Оңтүстік-Шығыс Азиядан тапсырыс бере аласыз. Яғни, қайда болсаңыз да интернетіңіз болса, әлемнің кез келген нүктесінен тауарға тапсырыс бере аласыз. 
• Тауарлар мен қызметтердің бай ассортименті. Интернет-кеңістік географияның кендігінің арқасында әлемдік нарық қолжетімді, демек әлемнің барлық түпкірінен тауар алдыра аласыз. Қазақстанда таба алмай жүрген өнім бар ма? Мәселе емес, мүмкін Францияның оңтүстігінде табарсыз. 
• Бағалар мен пікірлерді салыстыру мүмкіндігі. Интернет бірнеше сатушылар арасынан таңдап,  бағаларды салыстырып, тиімді ұсыныс таңдауға мүмкіндік береді. Яғни, ең тиімді ұсынысты таңдай аласыз. 
• Уақыт пен ақша үнемдеу. Сайт/маркетплейске кірсеңіз болды, ұсынылған тауарлар тізімін қарап, ұнаған өнімді таңдайсыз. Жолға уақыт пен қаражат жұмсамайсыз, бар болғаны тінтуірді бірнеше рет шертіп қоясыз. 
• Тауарларды салыстыру және таңдау процесінің қарапайымдылығы. Оңтайландырылған іздеу құралының арқасында сізге тауардың қандай санатын және оған қатысты басқа да егжей-тегжейлі мәліметтерді көрсету жеткілікті. Бұл сіздің уақытыңызды үнемдеп,  сіздің сұрауыңызға сәйкес қажетті тауарларды таңдауды ұсынады.

Бизнес үшін артықшылықтар:

• Уақыт пен қаражатты үнемдеу. Онлайн дүкен кәсіпкердің уақытын үнемдейді, себебі орын іздеу, ай сайынғы төлем жасау немесе сатып алу қажеті жоқ.
• Шексіз мақсатты аудитория. Интернет кеңістігінде сізде шектеулер жоқ, сіз өзіңіздің тауарыңыз/қызметіңіз туралы ақпаратты желіде кез келген пайдаланушыға жеткізе аласыз.

Физикалық дүкеннің бірқатар артықшылықтары бар:  

• Тауарларды ұстап көру мүмкіндігі. Дүкенде сіз өнімнің сапасын тексере аласыз, оның жарасып-жараспайтынын, материал сапасын тексеріп, түсін, стилін және тағысын тағы сынап көре аласыз. 
• Жеке қызмет көрсету және сатушылардан кеңес алу. Кейде онлайн платформаларда қысқаша ақпарат жеткіліксіз. Физикалық дүкенде барлық сұрақтарға жауап таба аласыз, мәселен, мата отырып қала, аяқ киім созыла  ма және тағысын тағы. 
• Өнімді күтпей, бірден сатып алу мүмкіндігі. Сіз тауардың жеткізілуін күтпестен уақытты үнемдейсіз. Тауарды көріп, ұстап, ұнаса бірден сатып ала аласыз. 
• Импульсті сатып алу. Көбінесе сіз нақты не сатып алу керектігін білмейсіз. Офлайн сатып алу сізге ұсынылған заттарды мұқият қарап шығуға және интуитивті түрде таңдауға мүмкіндік береді. 
• Өнімді іс жүзінде сынау мүмкіндігі. Осы әрекеттердің барлығымен сіз тауардың сапасына және оған деген қажеттілігіңізге көз жеткізесіз.

Бизнес үшін артықшылықтар:

• Клиенттер мен әлеуетті тұтынушылар тарапынан сенім. Физикалық дүкен болса, клиенттеріңіз бен әлеуетті сатып алушыларыңыз сізге тікелей хабарласа алады. Олар тауарды сезіп, қызықтыратын сұрақтарға жауап алып, ең бастысы сіздің дүкеніңіздің шын мәнінде бар екендігіне көз жеткізе алады.
• Сервистің жоғары деңгейін көрсету есебінен әлеуетті клиенттер тарапынан клиенттерге бағдарлану мен адалдықты арттыру мүмкіндігі. Тұтынушылармен тікелей байланыс әлдеқайда тиімді. 

Онлайн сауда мен офлайн бизнестің артықшылықтары мен кемшіліктері сату форматын таңдауда сіз үшін негізгі нұсқаулық болуы керек. Дегенмен, сіздің бизнесіңіздің қажеттіліктері мен мақсаттары басты рөл атқарады. Мысалы, егер сіздің басты міндетіңіз клиенттердің шұғыл қажеттіліктерін жабу болса, онда офлайн сатылымға баса назар аудару керек. Мысалы, азық-түлік дүкендері, дәріханалар және т.б. клиенттердің тауарды жеткізуді күтуге уақыты жоқ, олар тауарды дереу сатып алғысы келеді.

Интернет-дүкеннің артықшылығы-керісінше, бұл іздеуге және таңдауға уақыт пен ресурстарды үнемдеу. Дегенмен, физикалық өнімді алмас бұрын шыдамдылық танытқан жөн.

Интернет күнделікті өмірдің бір бөлігіне айналды, сондықтан интернет кеңістігінде дүкендер болмаса, кез-келген бизнестің болуын елестету мүмкін емес. Дәстүрлі сатуды жақтаушылар клиенттерді қалыптастыруда және жаңа әлеуетті сатып алушыларды тартуда өздерін шектейді. Дегенмен, соңғы зерттеулер көрсеткендей, технологияның белсенді дамуына қарамастан, физикалық дүкендер тұтынушыларға үлкен сенім артады.

Интернет-дүкендер тауарлардың таңдауын береді, тауарға тәуліктің кез келген уақытында тапсырыс беруге, бағаларды салыстырып, пайдаланушылар пікірін оқуға мүмкіндік береді. Сүзгілер жүйесі мен іздеудің икемдіоігінің арқасында, сатып алушылар қажет тауарды тез тауып, балама нұсқаларды салыстыра алады. Дегенмен, физикалық дүкендердің де артылықшылықтары бар. Олар тауарды көріп, сапасы мен функционалдығын бағалау мүмкіндігін береді. Сондай-ақ физикалық дүкенде сатып алушы сатушыдан кеңес алып, маманның пікірін біле алады. 

Салыстырмалы талдаудың басты аспектілерінің бірі – төлем мен тауарды жеткізу. Интернет-дүкендер төлемнің түрлі тәсілдерін ұсынып, тиімді жеткізу шарттарын ұсынады, ал физикалық дүкенде күтудің қажеті жоқ,себебі сатып алған тауарды бірден алып кете аласыз. 

Форматты таңдау қандай тауар/қызмет ұсынатыныңызға тікелей байланысты. Мәселен, компанияңыз IT-шешімдер ұсынатын, техникалық жабдықтар, электроника және тағысын тағына мамандырылған болса, онлайн дүкен ашып, оны дамыту дұрыс болар. Егер азық-түлік, дәрі-дәрмек саудасымен айналысатын кәсіпкер болсаңыз, физикалық дүкен ашқан жөн. 

Интернет-дүкен мен физикалық дүкен таңдауы сатып алушының жеке қажеттіліктері мен таңдауына тікелей байланысты. Екеуінің де артықшылықтары мен кемшіліктері бар, сондықтан жағдайға және тұтынушы таңдауына байланысты таңдау жасалынады. 

Интернет дүкендер физикалық дүкен үшін төлеймейді, қызметкерлер штаты азыраз, жалпы барлық шығындар оңтайландырылған. Сонымен қатар, электр қуаты, коммуналдық қызметтер, ЖК мен басқа оргтехниканың болмауы қосымша шығындарды азайтады. Бұның бәрі қорытынды бағаға әсер етеді. 

Онлайн немесе офлайн сату форматтарын таңдағанда, сіздің мақсатты аудиторияңыздың қажеттіліктері бейімделу өте маңызды. Мысалы, егер сіздің әлеуетті тұтынушыларыңыздың көпшілігі онлайн кеңістікте болса, онда физикалық дүкеннің болуы артық шығын болады. Дегенмен, нарықтық жағдайлардың қазіргі жағдайында сатудың екі форматын да ұштастыра білу өте маңызды. Осылайша, сіз көптеген әлеуетті тұтынушыларды қамти аласыз.