Тамақ жеткізу бизнесін неден бастаған жөн? 

Заманауи өмір салты, ақпарат ағыны, бітпейтін жұмыс адамдарға бос уақыт қалдырмайды, әсіресе тамақ пісіруге мүлдем уақыт қалмай қалады. Тамақ жеткізу қызметтерінің танымалдығы да таңғалдырарлық емес. Іс-шараларға кейтеринг, ланч-бокстар, дұрыс тамақтану сияқты тамақ жеткізу бизнесі идеялары өте көп. 

Тамақ жеткізу бизнес-идеясын жүзеге асыруды бастамас бұрын, сіз өз әрекеттеріңізді жүзеге асыратын форматты таңдауыңыз керек:

1. Бизнес – үй тағамдарын дайындаудан тұтынушыларға жеткізуге дейінгі толық циклді қамтитын жеткізу. Егер сізде жақсы аспаздық дағдыларыңыз болса, ас үйіңізде тамақ дайындауды бастай аласыз, содан кейін масштабты кеңейтіп, өзіңіз үшін арнайы бөлме іздеңіз. Немесе тағамды дайындайтын аспазды жалдай аласыз, және сіз барлық техникалық, маркетингтік және басқа процестермен айналысасыз. Ең бастысы тазалықты, қауіпсіздік пен  гигиенаны сақтау. Сондай-ақ сіздің бизнесіңізді көбірек тану және тұтынушылардың назарын арттыру үшін жеке фирмалық пакеттер мен контейнерлер болуы маңызды. 
2. Тамақ жеткізу бизнесі қоғамдық тамақтану орындарымен ынтымақтастықты қамтиды, бұл жағдайда сіз тек жеткізуді, тұтынушыларды іздеуді және тұтынушылардан тапсырыс алуды  жүзеге асырасыз.

Мақсатты аудиторияңызды анықтау маңызды: тұтынушыларға қандай тағам түрлерін  жеткізуді жоспарлап отырсыз, қандай мәзір концепциясын ұстанасыз және тағысын тағы.  Мысалы, өнімдердің құнарлығын, пайдалы элементтер мөлшерін және қоректік заттардың пайызын ескере отырып, бір күндік тағамдарды қамтамасыз ететін жеткізу қазір танымал бола бастады. Бұған қоса, сіз өз бизнесіңізді тек белгілі бір мәдениет асханасына, үйде дайындалған тағамға, түскі ас жеткізуге, пайдалы тағамға немесе жартылай дайындалған тағамдар сияқты бағытта жұмыс істей аласыз. 

Тамақ жеткізу бизнесі жоспар мен жүйелі дайындық талап етеді, әсіресе бұл салада тәжірибеңіз болмаса, барлық процесстер айналымын басынан бастау қажет, яғни тамақты дайындаудан жеткізуге дейін. Алгоритм бойынша біріншіден клиенттерден тапсырыс алып, олармен байланыста болып, консультация беру процессін оңтайландыру. Байланыс үшін сайт әзірлеңіз немесе әлеуметтік желілерді дамытып көріңіз. Брендіңіздің танымалдығын дамыту үшін маркетинг туралы ұмытпауыңыз қажет, жарнама, компанияңыз туралы көбірек ақпарат тарату және тағысын тағы өте маңызды. Дегенмен тағамдарды пісіру, мәзір дайындау, пайдаланатын өнім, қызметіңіздің ерекшелігі – ең басты міндетіңіз. Клиенттер сіздің қызмет пен өнімді ұзақмерзімде пайдаланып, үнемі тапсырыс беретіндей етіп сапалы өнім әзірлеуіңіз қажет. Келесі дайындық кезеңі – қаптау, брендтелген контейнерлер мен пакеттер жасағаныңыз жөн болады. Тағамның сапасымен қатар оның қаптауы да маңызды. Ал, енді соңғы кезең – жеткізу, тапсырысты кім жеткізеді, қандай көлік пайдаланады және тағысын тағы ойластыру маңызды. Тағамдарыңыз клиентке дейін тез жетіп, жылы күйінде жетуі маңызды. 

Тамақ бизнесінің тиімділігін қамтамасыз ету үшін дайындық кезеңдерінің барлығы дұрыс орындалуы қажет, ол үшін штабыңыз, яғни қызметкерлеріңіз білікті маман болуы тиіс. Бастапқы кезеңде тапсырыстар саны көп болмайды, сондықтан көп тапсырманы өзіңіз-ақ орындай аласыз. Дегенмен уақыт өте келе бизнесіңіз өседі, клиенттер саны көбееді, яғни барлығын жалғыз істей алмайсыз. Ең азында аспаз, жүргізуші және тапсырыстарды өңдеп, қабылдайтын менеджер жалдауыңыз керек болады. 

Сіздің бизнесіңіз өскен сайын бизнес-процестерді оңтайландыру да қажет болады. Жеке веб-сайтыңыз, автоматтандыру және CRM жүйесі таптырмас көмекшілер. Сайтты мүмкіндігінше ыңғайлы әрі юзер френдли (пайдалануы оңай) етіңіз, сапалы суреттер қолданыңыз, тағамдарды белгілі бір мөлшерде таңдау мүмкіндігі, тапсырыс бойынша түсініктемелер мен ескертулер қалдырыңыз (мысалы, тағамнан кез келген ингредиенттерді алып тастау мүмкіндігі, тұздық қосу және тағысын тағы.). CRM жүйесі – көптеген жұмыс процестерін автоматтандыруға, тұтынушылардың назарын арттыруға және тұтынушы тәжірибесін жақсартуға мүмкіндік беретін бағдарламалық құрал. Жеке веб-сайтты жасаумен қатар, ағымдағы үрдістер мен тұтынушылардың сұраныстарына барынша бейімделу үшін смартфонға арналған қолданбаны жасау маңызды. Әдетте, бұл үлкен бастапқы инвестицияны қажет етеді, сондықтан балама ретінде сіз қалаңыздағы OLX немесе басқа мобильді тамақ жеткізу қолданбаларын пайдалана аласыз.

Егер сіздің жылдық табысыңыз 1 175 АЕК-тен, яғни 4 053 750 теңгеден (2023 жылғы ақпарат) аспаса, онда ЖК тіркеудің қажеті жоқ, өйткені сіз азаматтардың өзін-өзі жұмыспен қамтытин азаматтар санатына жатасыз. Алайда егер  жылдық табысыңыз осы сомадан асып кетсе және жалға орын алып, тамақ жеткізу қызметін ашатын болсаңыз, бизнесіңізді ресми тіркеу қажет.  Бұл салада бизнесті бастау алгоритмі: 

1. ЖК немесе ЖШС тіркеу үшін құжаттар пакетін дайындаңыз.
2. Салық органында тіркеліп, тиісті салық салу формасын таңдаңыз. Төлемді банк аударымы арқылы қабылдауды жоспарлайтын болсаңыз, банкта есепшот ашуыңыз қажет. Ал қолма-қол төлем қабылдайтын болсаңыз, кассалық аппарат пен мөр алып қойыңыз. 
3. Жұмыс орынына санитарлық-эпидемиологиялық қызметтен барлық тиесілі құжаттар мен рұқсатты және өрт сөндіру бөлімінің рұқсатын алу қажет. Сонымен қатар, санитарлық-эпидемиологиялық қызметкерлеріңіздің медициналық құжаттары мен тексерулерін де тексереді. Еңбек жағдайы, азық-түлікті сақтау жағдайы, тамақ пісіру жағдайы да мұқият тексерістен өтеді. 

Бастапқыда тамақ жеткізу бизнесін бастау  көп қаржылай салым қажет етпейді. Алдында айтып кеткеніміздей, талантыңыз, ас үйіңіз, азық-түлік өнімдері және көлігіңіз болса болғаны. Бизнесті масштабтаған кезде бөлек жұмыс орны, оған газ  плитасы, комбайн, тоңзатқыш, мұздатқыш камералар, түрлі блендерлер сияқты құрал-жабдықтар алу қажет болады. Бизнесіңіздің шығынын азайту үшін азық-түлік сақтау ережелерін қатал сақтау керек. 

Азық – түлік жеткізу бизнесін құрудың негізгі кезеңі-мәзір, яғни тағамдар және олардың құны. Мұнда нарықты бағалау, бәсекелестердің ұсыныстарын талдау және клиенттерге ерекше немесе тиімді шарт ұсыну маңызды. Бұл сегменттегі ең тиімді және өзекті ұсыныс-корпоративті түскі ас (түскі ас қораптары) және дұрыс тамақтану. Сіздің мақсатты аудиторияңыз кеңсе қызметкерлері, спортшылар, әртүрлі фитнес-клубтар мен спорт залдары болуы мүмкін. Сіз өзіңіздің сайтыңыз немесе маркетплейс сияқты байланыс арналары арқылы компанияңызды жарнамалай аласыз немесе өз ұсыныстарыңызды ұйымдарға тікелей жібере аласыз.

Бизнесті бастамас бұрын, барлық шығындарыңызды есептеңіз: қызметкерлер жалақысы, азық-түлік өнімдері, керек-жарақтар, контейнерлер және тағысын тағы. Бастысы нарыққа  сапалы өнім, жылдам әрі қалта көтерін қызмет ұсыныңыз.